Làm Thêm Khi Du Học Mỹ: Quy Định Pháp Lý & Cơ Hội Cho Du Học Sinh

Khi du học Mỹ, làm thêm là lựa chọn phổ biến để kiếm thêm thu nhập, tích luỹ kinh nghiệm và kết nối nghề nghiệp. Tuy nhiên, du học sinh cần hiểu rõ quy định pháp lý liên quan đến visa F-1, các hình thức phép làm việc (on-campus, CPT, OPT, STEM-OPT) và rủi ro khi vi phạm. Bài viết này giải thích chi tiết, kèm lời khuyên thực tế để bạn làm thêm hợp pháp và an toàn.

Du học Mỹ có được làm thêm không? Khái quát nhanh

Câu trả lời: Có — nhưng có điều kiện. Du học sinh mang visa F-1 được phép làm việc trong một số trường hợp cụ thể (chủ yếu là on-campus, CPT, OPT, hoặc trong tình huống đặc biệt như severe economic hardship được chấp thuận). Mỗi hình thức có quy định, thời hạn và thủ tục khác nhau — hiểu rõ để tránh vi phạm visa. Study in the States USCIS

Visa F-1 và các nguyên tắc cơ bản về làm thêm

On-campus employment (làm trong khuôn viên trường)

Du học sinh F-1 được phép làm việc tại trường (on-campus) mà không cần xin phép USCIS riêng biệt.
Giới hạn 20 giờ/tuần trong kỳ học; có thể làm full-time trong kỳ nghỉ (summer/holiday) nếu trường cho phép. Study in the States

Off-campus employment (làm ngoài trường)

Làm ngoài trường chỉ được phép khi có phép: CPT, OPT (sau 1 năm học) hoặc giấy phép vì severe economic hardship do USCIS cấp. Các quy định rất chặt chẽ và cần văn bản ủy quyền. Study in the States USCIS

Curricular Practical Training (CPT) — Thực tập gắn chương trình học

CPT là hình thức thực tập/hoạt động thực hành liên quan trực tiếp đến chương trình học và phải được trường (DSO) cấp phép trong SEVIS trước khi bắt đầu. Không cần nộp hồ sơ đến USCIS, nhưng phải có xác nhận trên I-20. Study in the States
Lưu ý quan trọng: Nếu bạn có ≥ 12 tháng full-time CPT, bạn sẽ mất quyền tham gia OPT sau tốt nghiệp. Vì vậy cân nhắc giữa CPT full-time và quyền OPT sau này. Study in the States

Optional Practical Training (OPT) — Làm việc sau hoặc trong khi học

OPT là dạng việc làm thực tế liên quan ngành học, thường lên đến 12 tháng sau khi hoàn tất chương trình (post-completion OPT). Một số sinh viên có thể dùng OPT trước tốt nghiệp (pre-completion) dưới điều kiện nhất định. USCIS
STEM OPT extension: Sinh viên tốt nghiệp ngành STEM đủ điều kiện có thể xin 24-month extension (tức được gia hạn thêm 24 tháng, tổng cộng tối đa 36 tháng OPT nếu đủ điều kiện). Quy trình và điều kiện yêu cầu nhà tuyển dụng đăng ký E-Verify, có I-20 cập nhật, và hồ sơ USCIS. USCIS Study in the States

Severe economic hardship — làm ngoài trường trong tình huống đặc biệt

Nếu gặp khó khăn tài chính nghiêm trọng do lý do ngoài tầm kiểm soát (mất nguồn tài trợ, biến động tỷ giá, chi phí y tế khẩn cấp...), sinh viên có thể nộp đơn xin phép làm ngoài trường vì severe economic hardship. Hồ sơ gửi USCIS, phí và thời gian xử lý áp dụng. Đây là ngoại lệ và cần bằng chứng thuyết phục. Study in the States isso.dso.iastate.edu

Các công việc phổ biến cho du học sinh F-1

- On-campus: trợ lý thư viện, nhân viên căng-tin, trợ lý phòng thí nghiệm, trợ lý hành chính khoa. (Thường phù hợp với giới hạn 20h/tuần.)
- CPT: thực tập bắt buộc/khuyến khích trong chương trình (co-op, internship liên quan chuyên ngành).
- OPT: vị trí thực tế sau tốt nghiệp, có thể full-time; với STEM OPT có cơ hội gia hạn.
- Freelance / Gig Economy: lưu ý — hầu hết dạng freelance, gig (làm việc tự do cho khách hàng nước ngoài/nội địa, nhận thanh toán trực tuyến) không an toàn về mặt visa nếu không có giấy phép cụ thể; luôn hỏi DSO và tham khảo luật trước khi nhận việc.

Rủi ro khi làm thêm không đúng quy định

- Mất trạng thái F-1 (vi phạm có thể dẫn tới bị hủy SEVIS, bị bắt buộc rời khỏi Mỹ).
- Không đủ điều kiện xin OPT/CPT sau này nếu có vi phạm trước đó.
- Hậu quả hình sự/hành chính nếu công việc liên quan đến gian lận, thuế, hoặc hoạt động bất hợp pháp.

Vì vậy: luôn xin ý kiến DSO (International Student Office) trước khi bắt đầu mọi công việc ngoài campus. USCIS

Lời khuyên thực tế cho du học sinh muốn làm thêm tại Mỹ

Hỏi DSO sớm và luôn có giấy tờ: Mọi phép làm ngoài trường (CPT/OPT/economic hardship) cần thủ tục chính thức. Bắt đầu trao đổi với International Student Office sớm.
Ghi lại mọi bằng chứng: offer letter, hợp đồng, I-20 có CPT/OPT, biên lai thuế, paystub — phục vụ khi cần giải trình.
Ưu tiên công việc liên quan chuyên ngành: đặc biệt nếu bạn muốn tận dụng CPT/OPT để build CV chuyên nghiệp.
Quản lý thời gian: giữ điểm số tốt — vi phạm về học tập có thể ảnh hưởng quyền làm thêm.
Tránh làm “chui” hoặc freelance không rõ ràng: những công việc trả thù lao không thông qua employer hợp lệ có thể gây rủi ro mất status.
Cập nhật luật & chính sách: chính sách di trú và việc làm có thể thay đổi — theo dõi trang chính thức USCIS/SEVIS và hỏi trường. USCIS+1

Mẫu timeline & checklist chuẩn trước khi nhận việc

- Trước khi nhận job: hỏi DSO, kiểm tra có cần CPT/OPT/SSN hay không.
- Nếu on-campus: kiểm tra giờ làm tối đa (20h/tuần khi học). Study in the States
- Nếu CPT: yêu cầu DSO cấp I-20 mới ghi CPT trước khi bắt đầu. Study in the States
- Nếu OPT: nộp hồ sơ xin EAD đúng thời hạn; STEM OPT cần employer E-Verify. USCIS+1

Kết luận

Làm thêm khi du học Mỹ hoàn toàn khả thi, nhưng phải tuân thủ nghiêm quy định pháp lý để tránh mất quyền lợi và rủi ro di trú. Hãy tận dụng on-campus để bắt đầu, cân nhắc CPT để có kinh nghiệm thực tế trong học kỳ, và sử dụng OPT/STEM-OPT để mở rộng cơ hội nghề nghiệp sau tốt nghiệp — tất cả dưới sự hướng dẫn của DSO và theo quy định USCIS/SEVIS.

Để tìm hiểu thêm về Du học Mỹ và có những đánh giá khách quan trong quá trình lựa chọn môi trường cho con. Mời ba mẹ liên hệ với AMVNX - Tổ chức giáo dục Mỹ với 16 năm hỗ trợ học sinh, sinh viên du học để được đội ngũ chuyên viên tư vấn. giải đáp và “gỡ rối” mọi vấn đề cho cha mẹ trên hành trình cho con du học tại xứ sở cờ hoa nhé.

Liên hệ với Tổ chức giáo dục Mỹ AMVNX tại đây:

Trụ sở chính: 122 N 11th St.Suite 200 Lincoln, NE 68508, USA
VP Hà Nội: 360 Kim Mã, Q. Ba Đình, TP. Hà Nội.
Tel: (024) 3759 1688. HOTLINE: 034 982 9248
Email: info-hn@amvnx.com
VP HCM : 162 Pasteur, P. Bến Nghé, Q.1, TP. Hồ Chí Minh
Tel : (028) 38 222 812. HOTLINE: 0942 189 968